Ege Üniversitesi Cumhuriyet ve Atatürk Günleri kapsamında Atatürk Prensipleri ve İnkılap Tarihi Kısmı ile Emel Akın Meslek Yüksekokulu iş birliğinde “Cumhuriyetin İlanı” bahisli konferans gerçekleştirildi. Aktifliğe konuşmacı olarak Atatürk Prensipleri ve İnkılap Tarihi Kısmı Öğr. Gör. Vahip Dursun katıldı.
Konuşmasına Cumhuriyet’in tarifini yaparak başlayan Öğr. Gör. Vahip Dursun, “Cumhuriyet, halkın kendi temsilcileri vasıtasıyla yönetilmesidir. Cumhuriyet, ulusal irade demektir. Ulusal iradenin üç temel sacayağı vardır. Bunlar; yasama, yürütme ve yargıdır. Cumhuriyet rejimi yanlışsız formda uygulanırsa başarılı olur” dedi.
Cumhuriyet’in ilanının tarihi sürecine değinen Öğr. Gör. Dursun, “Cumhuriyete geçişimiz neredeyse yüz yılı aşkın bir vakit aldı. Bu süreç Senedi İttifak’la başladı. Zira birinci kere padişahın yetkileri kısıtlandı. Senedi İttifak, bu istikametiyle İngiltere’nin Magna Carta’sına benzetilir. Bu gelişmelerin akabinde 1839 yılında Tanzimat Fermanı imzalandı ve fermanla birlikte padişahın yetkileri biraz daha kısıtlandı. Tanzimat Fermanı ile azınlıklara verilen haklar, Islahat Fermanı ile daha da artırıldı. 1876’da Sultan 2. Abdülhamid tahta çıkarken devlet adamlarının kural koyduğu Meşrutiyetin İlanı ve Mebusan Meclisinin açılmasını kabul etti. Lakin bir sene sonra meclisi kapattı ve meclis tekrardan 1908 yılında açıldı” diye konuştu.
Öğr. Gör. Dursun, “Mustafa Kemal Atatürk, bir taraftan savaşırken diğer taraftan da parti kurmuş, anayasayı oluşturmuş, kendine bağlı teşkilat ve örgütlenmeye başlamış, meclisi açmış ve Cumhuriyet’e giden yoldaki taşları birer birer döşemiştir. Fakat ‘Cumhuriyet’ sözünü hiç yüksek sesle söylem etmemiştir. Atatürk, 29 Ekim’den bir gece evvel hazırladığı anayasanın birinci 6 hususunu belirlemişti. 29 Ekim günü meclis kürsüsüne çıkıp bu altı maddeyi okuması için Meclis Katibi Ruşen Eşref’e verdi. Daha sonra meclisteki oylama sonucunda 158 delegenin oyuyla Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı seçildi” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı