Tugay: İzmir’de süreç yeterli yönetilmeseydi su krizi yaşardık
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, 22 Mart Dünya Su Günü kapsamında kuraklık ve su krizine dikkat çekerek “Her geçen yıl daha ağır bir su krizi yaşayacağız. Bunun yalnızca İzmir’de olduğunu ya da olacağını düşünen varsa Allah aşkına gözünü açsın. Türkiye’nin tamamı, dünyanın çok büyük bir kısmı su kriziyle uğraş ediyor. İzmir’de sahiden yeterli bir idare olduğu için geçen yıllarda çok ağır kuraklıklar olmasına karşın İzmir su krizini yaşamadı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni şuurlu ve güzel beşerler yönetiyor. Herkes bilsin bunu” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, 22 Mart Dünya Su Günü kapsamında İZSU ve İzmir Planlama Ajansı (İZPA) iştirakinde EGİAD Toplumsal ve Kültürel Etkinlikler Merkezi-Portekiz Sinagogu’nda düzenlenen “Dünyada ve İzmir’de Suyun Geleceği’ isimli panelde konuştu. Moderatörlük vazifesini İZPA Lideri Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu’nun üstlendiği panelin açılış konuşmasını yapan Lider Tugay, su krizine dikkat çekerek “Adım adım yaklaşan su, besin ve güç krizi var. Bunlar uygun yönetilemezse bir mühlet sonra hayat alanlarını terk etmek, kimi alanlarda sıkışmak, çatışmak ve sonrasında ekosistemin bozulmasıyla yok oluşa gitmek üzere bir sorun yaşayacağız. Bunlar ciddiye alınması gereken işler” dedi.
“2024, tarihin en sıcak yılı”
Yerel idare olarak farkındalık sağlamaya çalıştıklarını belirten Lider Tugay, “Ama bunu yalnızca bizim yapmamız yetmez. Kentin de tüm kurumlarıyla, yaşayanlarıyla öncelikle şuur sahibi olması ve üzerine düşeni yapması gerekiyor. Şayet hükümet de bu mevzuda bilgi sahibi değilse ya da gereğince mevzuyu ciddiye almıyorsa mahallî idarenin gücü bir yere kadar oluyor. 2024, tarihin en sıcak yılı olarak saptandı. Son 3 yılda yağan yağmurun ölçüsü 2021’e eşit. İzmir’de hem Küçük Menderes Havzası’nda, hem Türkiye’nin genelinde dramatik olarak göller, akarsular kuruyor. Yazın bir damla su akmıyor. Çok net bir kuraklığı daima bir arada yaşıyoruz. Herkesin iklim krizini durdurmak için hemen üzerine düşeni yapması lazım” diye konuştu.
“Karbon nötr olsak düzgün olur değil, olmak zorundayız”
İzmir’in karbon nötr kent olma taahhüdünü Avrupa Birliği İklim Nötr ve Akıllı Kentler Misyon Kenti olarak verdiğini belirten Tugay, “2030’a kadar karbon nötr kent olmamız lazım. Olsak güzel olur diye bir durum değil bu. Olmak zorundayız. Kent olarak kendi üzerimize düşeni yapmadan öbür kentlere örnek olamayız. Çok dikkatli davranmaya çalışıyoruz. Karbon emisyonuna en çok sebep olan şeyin güç olduğunu biliyoruz. Hem kurum içindeki gücün verimliliğiyle ilgili hem de kentteki güç verimliliğiyle ilgili çalışıyoruz, kararlar almaya çalışıyoruz” sözlerini kullandı.
“İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni şuurlu ve uygun beşerler yönetiyor”
Başkan Tugay, su krizi yaşandığını fakat İzmir’de sürecin hakikat yönetildiğini belirterek “Geçen yıl hissettirilmemeye çalışılsa da bir kriz yaşandı. Her geçen yıl daha ağır bir krizi yaşamaya devam edeceğiz. İzmir’in muhtaçlığı olan suyun teminiyle ilgili İZSU çalışıyor. Ve arkadaşlarımız baş yoruyorlar. Zira bu sene yağış çok az oldu. Su temin etiğimiz barajların hepsinde su düzeyleri çok düşük. Kayıp kaçaklarla ilgili tedbirleri alıyoruz. Lakin ne yaparsak yapalım önümüzdeki bahar aylarında İzmir’e yağış olmazsa su kısıtlamalarına gitmek zorunda kalacağız. Bunun yalnızca İzmir’de olduğunu ya da olacağını düşünen varsa Allah aşkına gözünü açsın. Türkiye’nin tamamı, dünyanın çok büyük bir kısmı su krizi yaşıyor. İzmir’de nitekim süreç iyi yönetildiği için geçen yıllarda çok ağır kuraklıklar olmasına karşın su krizi yaşanmadı. Şuurlu ve düzgün beşerler yönetiyor İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni. Herkes bilsin bunu” dedi.
“Ciddi su tasarrufu sağladılar”
Kimseye kısıtlama getirmek istemediklerini de kelamlarına ekleyen Tugay, konuşmasına şöyle devam etti: “Ancak kullandığımız suyun yüzde 70’i ziraî sulamaya gidiyor. Artık çiftçilerimizle şunu konuşmak durumundayız; sulama sistemlerindeki yanlışlar düzeltilmeli, kaçaklar giderilmeli, daha az suya muhtaçlık duyan eser desenleri seçilmeli. Bunlarla ilgili çiftçilerimizi uyarmak, eğitmek istiyoruz. 4 buçuk milyonluk bir kentte yaşıyoruz. Kişisel su tüketimini de kesinlikle tedbirlerle denetim altına almamız lazım. Bozuk musluklardan şakır şakır su akıyor. Patlak tesisattan su sızıyor. Ferdî tedbirler alınabilir. Kamunun da bu bahiste düzenlemeler yapması koşul, kaçınılmaz. Kendi su tüketimimiz için evvel kurum içinde arkadaşlarımız oldukça bir çalıştı. Bir yıllık periyot içinde önemli bir su tasarrufu sağladılar. Bu, artarak devam edecek. Yeniden bu sene bilhassa park, bahçe, yeşil alan sulamalarında çok daha dikkatli, tasarruflu olacağımız bir programı uyguluyoruz. Su muhtaçlığı az olan bitkileri, çim cinslerini tercih ediyoruz.”
“Kullanımda eşitsizlik var”
İZPA Lideri Prof. Dr. Velibeyoğlu ise suyu artık hayatımızın merkezine yerleştirmemiz gerektiğini belirterek “Suyun kullanımındaki eşitsizliklere de dikkat etmemiz gerekiyor. Tarım, suyu en fazla kullanan dal olarak öne çıkıyor. Gelir düzeyi ve gelişmişlik düzeyinde dengeyi kurmak da değerli, burada da eşitsizlikler var. Kır ve kent ortasında önemli farklar var. Nüfus ve popülasyon olarak da bakmamız değerli. Türkiye’de nüfus batıda, su kaynakları doğuda. Bu bölgesel gereksinimlerin karşılıklı olarak su temini sağlayabilecek biçimde tekrar düzenlenmesi, eşitlenmesi gerekiyor” tabirlerini kullandı.
“Dördüncü kuraklık yılı çetin geçecek”
İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan da “2021 yılında bizim iki barajımıza yaklaşık 160 milyon metreküp su geldi. 2022-2023-2024’ü aldığımızda, neredeyse oburuyla birebirdi. Yani son 3 yılda 190 milyon metreküp su geldi. Bu dördüncü kuraklık yılı. Bir kentin dayanması üçüncü yıldan sonra çok güç. Çok önemli problemler yaşayabilirdik. Geçtiğimiz yılı çalışmalarımızla bir halde atlatabildik. Bu yıl daha çetin geçecek. Yeni kuyular açıyoruz, pompa istasyonu kuruyoruz. Halkapınar’da büyük depo yapıyoruz” diye konuştu.
“2,2 milyar insan inançlı içme suyundan yoksun”
Panelin konuşmacılarından Prof. Dr. Alper Baba ise “BM’nin 17 sürdürülebilir kalkınma göstergesinden bir tanesi su kaynaklarıyla ilgilidir. 2022 yılı bilgilerine nazaran 2,2 milyar insan inançlı bir halde yönetilen içme suyundan yoksun” dedi. Tarih boyunca bütün medeniyetlerin su etrafında kurulduğunu belirten Alper Baba, “Geçmişte beşerler büyük barajlar inşa etmişler. Meskenlerde yağmur suyu depoları yapmışlar. Sulak alanları kullanmışlar. Yeraltı su depoları yapmışlar. Tarım ve sanayi alanlarında yağmur suyu toplamışlar. Çok önemli uygulamalar yapılmış” tabirlerini kullandı.
“Kayıp kaçakları yüzde 10’lara indirmeliyiz”
Türkiye’nin su kıtlığı yaşadığını belirten Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu, gerek ülkemizde gerek İzmir’de durumun daha da kötüleşeceğine yönelik sinyaller olduğunu belirterek “7-8 yılda bir sulak-kurak periyoda girip çıkıyoruz. Şu an kurak bir periyot içindeyiz. Umut ediyoruz ki önümüzdeki yıllarda sulak bir periyoda girerek kuraklıktan çıkarız. Yüzde 30’larda kayıp kaçak oranımız var. İçme suyunu karşılayabilmek için kayıp kaçak oranını yüzde 10 düzeyine indirmemiz gerek” dedi.
“Su olmadan yarınımız olmaz”
Kentte yürütülen çalışmalara dair bilgiler aktaran İZSU Su ve Yapı İşleri Dairesi Başkanı Yeter Erten de, “Kayıp kaçakla çaba etmek yeni kaynak aramak ve yaratmaktan daha kıymetli. Mevcut kaynaklarımızı en faal ve verimli formda kullanmak ve sisteme vermek en büyük gayemiz. Kayıp kaçakla ilgili çalışmalarımız her geçen yıl biraz daha güzele gidiyor. Su olmadan yarınımız olmaz. Suyumuza sahip çıkalım” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı